ในวัฏสงสาร
เกิด แก่ เจ็บ ตาย การตายที่ดูเหมือนเป็นการสิ้นสุด แท้จริงแล้วยังไม่สิ้นสุด ในการตายนี้เองยังก่อให้เกิดธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับความตาย
ซึ่งมีอยู่ 4 ธุรกิจหลักๆ ในที่นี้จะกล่าวถึงพิธีกรรมหลังความตายในศาสนาพุทธ
ได้แก่
1.
ธุรกิจการผลิตและขายหีบศพ หีบศพที่ขายทั่วไปมี 3 ประเภท ได้แก่ หีบศพไทย หีบศพจีน
และหีบศพคริสต์ วัสดุที่ใช้ในการผลิตหีบศพทั่วไปนิยมใช้ไม้ยาง ส่วนรูปแบบมักผลิตเป็นทรงสี่เหลี่ยม
ต่างกันเพียงลวดลายไทยที่ประดับบนหีบ และในปัจจุบันมีหีบศพติดแอร์ที่ช่วยชะลอการเน่าเปื่อยของศพได้ดีขึ้น
ราคาของหีบศพมีตั้งแต่ 1,000 กว่าบาทจนถึงหลักแสนขึ้นอยู่กับวัสดุที่นำมาทำ
2.
ธุรกิจเกี่ยวเนื่องกับการสวดและเผาศพ ค่าใช้จ่ายนั้นมีทั้งค่าศาลาซึ่งขึ้นอยู่กับขนาดของวัด
หากวัดใหญ่ก็จะมีค่าใช้จ่ายมากกว่าวัดขนาดเล็ก รวมถึงค่าโกดังเก็บศพ ค่าเมรุ
ค่าตอบแทนสัปเหร่อ ค่าดอกไม้ประดับหีบศพ ค่าอาหารจัดเลี้ยงในงานศพ
และค่าใช้จ่ายเบ็ดเตล็ดอื่นๆ
3. ธุรกิจพวงหรีด
ดอกไม้จันทน์ ของระลึกในงานเผาศพ พวงหรีดมีหลายประเภท แต่เดิมนิยมพวงหรีดที่ทำจากดอกไม้สด
พวงหรีดที่ทำจากดอกไม้แห้ง และพวงหรีดที่ใช้วัสดุผ้าขนหนูมาเป็นตัวพวงหรีด
แต่ในปัจจุบันมีพวงหรีดที่ทำจากพัดลม ซึ่งช่วยลดภาระในการกำจัดขยะจากพวงหรีดดอกไม้หลังเสร็จสิ้นงานศพได้
แม้ว่าพวงหรีดพัดลมจะเริ่มได้รับความนิยมมากขึ้น แต่พวงหรีดดอกไม้สดก็ยังคงเป็นที่นิยมมากที่สุดและมีราคาเฉลี่ยสูงที่สุด
ดอกไม้จันทน์เป็นอีกธุรกิจหนึ่งที่ยังคงมีการดำเนินงานอยู่แต่ไม่ได้เป็นธุรกิจขนาดใหญ่
หากเป็นดอกไม้จันทน์ที่ผลิตแบบโบราณจะมีราคาแพง แต่ถ้าเป็นแบบทั่ว ๆ
ไปที่มีความประณีตและสวยงามน้อยกว่าราคาจะถูกกว่ามาก
ของที่ระลึกในงานเผาศพ
ในที่นี้หมายถึงหนังสือที่ระลึกในงานศพ อาจเป็นชีวประวัติผู้ตาย
และแทรกเกร็ดเล็กเกร็ดน้อย ซึ่งเป็นธุรกิจที่เกี่ยวเนื่องกับโรงพิมพ์
4.
ธุรกิจการจัดเลี้ยงอาหารในงานศพ ในอดีตการจัดเลี้ยงแบบอาหารหม้อเป็นที่นิยม
อย่างที่เราเคยได้ยินกันว่างานศพวันนี้เลี้ยงกระเพาะปลาหรือข้าวต้ม
แต่ในปัจจุบันอาหารกล่องอย่างขนมปัง คุกกี้
พร้อมเครื่องดื่มบรรจุกล่องเป็นที่นิยมสำหรับเจ้าภาพมากกว่า
จะเห็นได้ว่าแม้ชีวิตจะสิ้นสุดลงไปแล้ว
แต่ภาระค่าใช้จ่ายต่างๆ ก็ยังไม่สิ้นสุดไปตามชีวิตของคนตาย
ที่มา: ipsr.mahidol.ac.th